4 KİŞİLİK AİLENİN ŞEHİR DIŞINA ÇIKMASI 6 BİN TL
Bayrama sayılı günler kala yurttaş, 9 günlük tatili ekonomik kriz gölgesinde nasıl ‘hesaplı’ değerlendireceğinin derdinde. Hem hayat pahalılığı hem de ulaşıma art arda gelen zamlar nedeniyle bir yerden bir yere gitmek artık cep yakıyor. İstanbul'da yaşayan 4 kişilik aile şehirlerarası yolculuk için en düşük 2 bin lirayı en fazla ise 10 bin lirayı gözden çıkarmak durumunda. Hâl böyle olunca da ekonomik kriz nedeniyle yurttaşlar artık mecbur kalmadıkça yola çıkmıyor. Her bayram öncesi insan selinin oluştuğu otogarlarda ise şimdi sessizlik hâkim. Yaz sezonu ve bayram tatillerinde günlük ortalama 80 bin yolcuyu ağırlayan Büyük İstanbul Otogarı’nda (Esenler Otogarı) sessizlik hâkim.Türkiye Otobüsçüler Federasyonu (TOFED) Başkanı Birol Özcan, geçen yıllara göre bilet satışlarının büyük oranda düştüğünü belirtti. Özcan, "Bilet satışları geçtiğimiz bayrama göre düşük. Eskiden gidiş-dönüş bileti satardık, şimdi satamıyoruz.
İNSANLARIN MADDİ OLANAKLARI OLMADIĞI İÇİN OTOBÜSLER BOŞ GİDİYOR
Bilet satmayı bırak, rezervasyon yapardık ve insanlar gelir biletini alırdı. Şimdi rezervasyonlar da azaldı. Yani biz 300 liraya bilet satarken para kazanıyorduk, şimdi 750 liraya bilet satıyoruz ve para kazanamıyoruz. Yoğunluk yok, eskiden 2 bin 500 otobüs çıkıyordu İstanbul Otogarı’ndan. Bugün bin 600’ü bulursa öpüp başımızın üstüne koyacağız. 2 bini bulursa da bayram edeceğiz. Maliyetler yüksek, biz zam yapmak istemiyoruz. Hakikatten biletler pahalı ama sektör zam yapmak değil, yolcunun maliyetini düşürmek istiyor. İnsanların maddi olanakları olmadığı için otobüsler boş gidiyor.”
PEYNİRİ, KAVURMASI ÇAYI DA ARTIK GELMİYOR
Ekonomik krizin bagajlara da yansıdığını kaydeden Özcan, “Eskiden otobüslerimizin bagajları dolu gelirdi. Doğu’dan Karadeniz’den fındığı, çayı, peyniri, kavurması gelirdi. Şimdi onlar da gelmiyor. İnsanlar ekonomik koşullar nedeniyle soğukluk içerisindeler. Ekonomik faaliyetlerin zayıflaması bizi de etkiliyor” dedi. Konya’da şehirlerarası seyahat firması çalışanı Bayram Özünal, ise “Geçen seneye bakacak olursak bu sene yoğunluk yok. Araçlar bazen doluyor bazen dolmuyor. Şu anda herhangi bir ek sefer yok. Akaryakıt fiyatları nedeniyle biletler pahalı maalesef. Fakat yolcularımız mecbur gidiyor” dedi.
BİLETTE TAKSİT DÖNEMİ BAŞLADI
Bilet fiyatlarına yapılan zamlar nedeniyle bazı otobüs firmaları çareyi ‘taksitlendirmede buldu. Yaklaşık bin liraya kadar yükselen bilet fiyatlarını yurttaş ödemekte zorlanırken, taksit uygulaması gündeme geldi. Kars’a yolculuk etmek için 500 liraya bilet alan İsmet Çekin adlı yurttaş, çözümün ‘taksit’ olmadığını kaydederek, “Çözüm mazota çare bulmak. Ben Kars’a gidiyorum bir de bunun dönüşü var” dedi.
ZAMLAR ULAŞIM HAKKINA DARBE VURDU
CHP Milletvekili Murat Emir, TCDD tarafından Yüksek Hızlı Tren (YHT) tarifelerine yapılan fahiş zamların yarattığı bilançoyu açıkladı. Emir, 2019 yılında 8 milyon 274 bin yolcu taşıyan yüksek hızlı trenlerin 2021 yılında yalnızca 4 milyon 376 bin yolcu taşıdığını belirterek, “Giderek derinleşen yoksulluğun üzerine gelen zamlar, vatandaşlarımızın ulaşım hakkına dahi darbe vurdu” dedi. Yolcu sayısındaki keskin düşüşün yalnızca pandemi ile açıklanamayacağını vurgulayan Emir, “TCDD Taşımacılık, yolcu sayısındaki düşüşü 2020 yılında başlayan ve 2021 yılında devam eden salgına bağlıyor ancak biz gerçeği biliyoruz. Alım gücü giderek düşen vatandaşlarımız, bilet alırken 10 kere düşünmek zorunda kalıyor” diye konuştu. Öte yandan 2022'nin ilk 5 ayında Hızlı Tren ile İstanbul'a gelen yolcu sayısı 1 milyon 117 bin 317 İstanbul'dan giden yolcu sayısı 1 milyon 110 bin 818 oldu.
YOL ARKADAŞI ARANIYOR!
Otobüs, uçak biletlerine; benzine yapılan zamlar nedeniyle yurttaş yol ücretini paylaşacak yolculuklar aramaya başladı. Kendi aracı ile seyahat eden, boş koltukları olan sürücüler 'yolculuk paylaşımı' uygulamalarından yol arkadaşı arayıp maliyeti bölüşmek istiyor. Google’da ‘yol arkadaşı uygulaması’ yüzde 150; ‘yol arkadaşı bul’ yüzde 50; ‘ucuza bilet’ cümlelerinin aranma oranı yüzde 120 arttı.