Toplumsal sorunların çözümüne bireylerin katkı sağladığı sisteme katılımcı demokrasi denir. Katılımcı demokratik sistemde bireyler olayları roman okur veya film seyreder gibi takip etmez. Olumsuz olayların bir daha olmaması için ve etkilerinin en aza indirilmesi için, "Ne yapmalıyım?", "Bana ne gibi bir sorumluluk düşer?", gibi sorulara yanıt arar. Birey,toplumsal yaşamın düzeni için bireylere sorumluluk düştüğünün bilincindedir. Bırakın yapsınlar, bırakın geçsinler vurdum duymazlığının içinde değillerdir. Gelişmiş toplumların sorumluluk bilincinde olan bireylerden oluşmuş olması tesadüf değildir. Katılımcı demokratik sistem aynı zamanda ortak aklın en verimli şekilde kullanılmasına da olanak sağlar. Bireylerin yaratıcı gücünü sorunların çözümü için devreye almak akılcı bir yaklaşımdır. "Bana dokunmayan yılan bin yaşasın", "Gemisini kurtaran kaptan" veya "Atı alan Üsküdar'ı geçti" gibi toplumu uyuşturan ve sorunlar karşısında duyarsız hale getiren sözlerin sağlıklı gelişmiş toplumlarda yeri yoktur. Bu tip sözler düzenden çıkar sağlayanların uydurmasından başka bir şey değildir.
Yaşamakta olduğumuz Covit-19 salgınının bir an önce ve az zararla atlatılması için sadece devletin önlem alması yeterli değildir. Alınan önlemlerin uygulanmasını sağlamağı sadece resmi makamlardan beklemek asla yeterli olmaz. Bunun için bir seferberlik ruhu içinde hareket etmek gerekir. Salgının atlatılması için bu ülkede yaşayan herkesin devreye girmesi gerekir. Herkes alınan önlemlere uygun hareket etmek ve uygun hareket edilmesini sağlamağa katkı sağlamalıdır. Alınan önlemlere uymayanları uyarmak, sorumluluk bilincinde olanların hem hakkı hem de görevidir. Hakkıdır, çünkü, salgının yaygınlaşmasının sonunda kendisini de etkilemesi söz konusudur. Kendini korumak herkesin hakkıdır. Görevidir, çünkü, insanları zarardan korumak insanlık görevidir.
Bunun için fahri denetçilik kurumu devreye alınarak, alınan önlemlere uygun hareket etmeyi daha etkin ve daha yaygın bir duruma getirmek gerekir. Bu uygulamanın sonucunda salgının daha çabuk ve daha az zararla atlatılmasına zemin hazırlanacaktır. Fahri denetçi olmak isteyenlere bir belge verilmeli ve denetleme sırsında fahri denetçi gerekirse bu belgeyi ibraz edebilmelidir. Fahri denetçi, önlemlere uygun hareket etmeyenleri uygun bir dille uyarmalı, dikkate alınmadığı taktirde durumu gerekli makamlara ileterek, söz konusu şahsın mali veya idari soruşturmaya tabi tutulmasını sağlamalıdır. Fahri denetçilik uygulamasının yaygınlaştırılması katılımcı demokratik sisteme de güç katacaktır. Toplumsal sorunların çözümlenmesi için bana da sorumluluk düşer bilincinde olanların fahri denetçi olmak isteyecekleri aşikardır. Bu salgını bertaraf edebilmek için bu insanlardan yararlanmak sorunun çözümüne katkı sağlayacaktır. Şunu unutmamak gerekir ki; sorun sadece hasta olan veya hasta yakını olan insanların sorunu değildir. Salgın herkesi etkileyecek boyuttadır. Sorunu başkasının sorunu olarak değil, kendi sorunumuz gibi değerlendirmek zorunda olma inancı gerçekçi bir yaklaşımdır.
03.Haziran.2020
Çınarlı
Emin Varol
